Αριστερά και Οικολογία

Ομιλία Ελένης Πορτάλιου* στο Παλαιό Φάληρο

Για μας, τη ριζοσπαστική οικολογική αριστερά, οι πολιτικές κατευθύνσεις που θα υποδείξουν οι λαοί της Ευρώπης με την ψήφο τους στις Ευρωεκλογές έχουν τεράστια σημασία. Γι’ αυτό καλούμε τους πολίτες να συστρατευτούν μαζί μας στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να μείνει, τόσο στο Ευρωκοινοβούλιο όσο και σε άλλους θεσμούς, ανέλεγκτη από τις λαϊκές τάξεις που πλήττονται σήμερα εξ’ αιτίας  των κυριάρχων ευρωπαϊκών και εθνικών πολιτικών από μια βαθιά πολύπλευρη κρίση. Κρίση ταυτόχρονα οικονομική, κοινωνική και οικολογική.

Όσες φορές παρενέβησαν οι λαοί, επηρέασαν τις ευρωπαϊκές πολιτικές κατευθύνσεις. Έχουμε τα παραδείγματα του Γαλλικού και Ολλανδικού «Όχι» στην Ευρωσυνθήκη, την επονομαζόμενη Ευρωσύνταγμα, το 2005, που θεσμοθετούσε το νεοφιλελευθερισμό και η οποία αποτράπηκε. Έχουμε το παράδειγμα της άρνησης των Ιρλανδών στη συνθήκη της Λισσαβόνας, το 2008. Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ, ξεκινώντας από τη Γένοβα το 2001, έσπασε τον πάγο του νεοφιλελευθερισμού και έκτοτε τα κινήματα : εργατικά, αγροτικά, αντιπολεμικά, αντιρατσιστικά, εκπαιδευτικά, οικολογικά, παρεμβαίνουν δραστικά στις εξελίξεις.

Η Ε.Ε. επιλέγει την πεπατημένη πολιτική του νεοφιλελευθερισμού παρά την κρίση που επιβεβαιώνει τη χρεοκοπία του. Οι κυρίαρχες δυνάμεις εξακολουθούν να αφαιμάζουν το λαϊκό εισόδημα, να δημιουργούν στρατιές ανέργων, κοινωνικά απόβλητων ανθρώπων και εξαθλιωμένων μεταναστών, την ίδια ώρα που ενισχύουν με δημόσιο χρήμα τους πρωτεργάτες της κατάρρευσης – τις τράπεζες και το κερδοσκοπικό κεφάλαιο. Η διάσωση των μεγάλων επιχειρήσεων δεν έχει σκοπό τον έλεγχο της παραγωγής τους αλλά τη διασφάλιση της μελλοντικής κερδοφορίας τους σε βάρος των εργαζομένων που παράγουν τον κοινωνικό πλούτο.

Ακόμα σήμερα, οι κυρίαρχοι ευρωπαϊκοί κύκλοι μας επαναφέρουν τους πυλώνες του νεοφιλελευθερισμού, δηλαδή τις συνθήκες της ΕΕ από τα κριτήρια της ΟΝΕ ως τους όρους του Συμφώνου Σταθερότητας και τις διατάξεις για τον ελεύθερο ανταγωνισμό. Επιμένουν στη δαμόκλεια σπάθη των νεοφιλελεύθερων σταθερών, που αποτρέπουν τη διέξοδο από την κρίση με αναπροσανατολισμό της παραγωγής, υπό αυστηρό δημόσιο έλεγχο και αύξηση της ζήτησης με ενίσχυση των λαϊκών εισοδημάτων.

Υπάρχει διέξοδος από την κρίση με ριζικές αναδιαρθρώσεις στο πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης, σε  κοινωνική και οικολογική κατεύθυνση. Αυτό το μήνυμα πρέπει να δώσουν οι ευρωεκλογές. Η αποστασιοποίηση, η αδιαφορία και η αποχή λύνουν τα χέρια των κυρίαρχων δυνάμεων. Αντίθετα, η αμφισβήτηση των πολιτικών που ασκούν ανοίγει τον δρόμο, δίνει ελπίδα, συμβάλλει στην οικοδόμηση και προώθηση εναλλακτικών σχεδίων.      

O ΣΥΡΙΖΑ αγωνίζεται για μια Ευρώπη κοινωνική, οικολογική, φεμινιστική. Για την Ευρώπη της αλληλεγγύης, του πολιτισμού, της δημοκρατίας και της ειρήνης. Για την Ευρώπη του σοσιαλισμού. Όπως δίνουμε καθημερινά κοινωνικές και πολιτικές μάχες στη χώρα μας για να αλλάξουν οι συσχετισμοί με μαζική, λαϊκή παρέμβαση, έτσι παρεμβαίνουμε και στην Ευρώπη. Δεν θεοποιούμε την Ε.Ε., όπως η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, αλλά και δεν αδιαφορούμε για τις πολιτικές, περιοριζόμενοι σε ανέξοδες ρητορικές καταγγελίες, όπως κάνει το ΚΚΕ. Ο ΣΥΡΙΖΑ παρεμβαίνει με πολιτικές συμμαχίες στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και κοινωνικές συμμαχίες στο πλευρό  των κινημάτων και ιδιαίτερα του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ. Μπορούμε, λοιπόν, ν’ ανατρέψουμε τις συντηρητικές πολιτικές στην Ελλάδα και την Ευρώπη και αυτό το μήνυμα πρέπει να καταγραφεί στις Ευρωεκλογές.

Το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια οργανωμένη εκστρατεία κατά του ΣΥΡΙΖΑ από κανάλια και ορισμένες εφημερίδες, κυρίως του συγκροτήματος. Ιδιαίτερα στο θέμα της Οικολογίας και του Περιβάλλοντος, για το οποίο θα μιλήσω συγκεκριμένα, αποσιωπάται ή απαξιώνεται η δράση του ΣΥΡΙΖΑ και προβάλλεται μια ακίνδυνη οικολογική προσέγγιση στο πρόσωπο των Οικολόγων Πράσινων.

Να υπενθυμίσω ότι στην Ελλάδα έχουμε παίξει καθοριστικό ρόλο στην έκβαση των αγώνων :

Για τα μικρά πάρκα και τους ελεύθερους αδόμητους χώρους που κινδύνευσαν να οικοδομηθούν.

Για τις ακτές και τις παραλίες.

Για τα δάση και ιδιαίτερα τα δάση της Αττικής, Πάρνηθα, Υμηττός, Ποικίλο Όρος.

Για τη διαμόρφωση των Μητροπολιτικών Πάρκων στο Γουδή και το Ελληνικό.

Για την αποτροπή της τσιμεντοποίησης στον Ελαιώνα. 

Για τη ρύπανση στο Θριάσιο, για το περιβαλλοντικό έγκλημα της ΠΕΤΡΟΛΑ και της Χαλυβουργικής.

Για τις προστατευόμενες περιοχές στην Ανατολική Αττική.

Για τα μνημεία και τα διατηρητέα κτίρια.

 

Αλλά και εκτός Αττικής, θυμίζω μόνο :

Τον Ασωπό και τους περιβαλλοντικούς αγώνες στη Βοιωτία

Το Βατοπέδι και τη Μονή Τοπλού

Το Γενικό Χωροταξικό και τα Ειδικά Χωροταξικά

Τους αγώνες κατά του λιθάνθρακα σε Καβάλα, Εύβοια και Αστακό

Τη διεκδίκηση των στρατοπέδων

Την προστασία της Γκιόνας και της Οίτης

Τις περιοχές Natura

Τον αγώνα κατά της εκτροπής του Αχελώου και των μεγάλων περιβαλλοντικά καταστροφικών υδροηλεκτρικών έργων.

 

Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας αφήσαμε το οικολογικό αποτύπωμα του ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύοντας βαθιά στην τεράστια αξία των ενεργών πολιτών και των κινημάτων, συμμετέχοντας σ’ αυτά με όλες μας τις δυνάμεις και με απόλυτο σεβασμό στην αυτονομία τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ συγκρούστηκε με τα μεγάλα συμφέροντα στα οικολογικά μέτωπα και αυτά είναι που σήμερα μας έχουν κηρύξει τον πόλεμο και επιχειρούν να μειώσουν τη δύναμή μας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει ότι η οικονομική κρίση που βιώνουμε στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο είναι ταυτόχρονα κοινωνική και οικολογική. Η πρωτοφανής σε μέγεθος και διάρκεια οικολογική κρίση με αιχμή την κλιματική αλλαγή έχει οδηγήσει στην καταστροφή της φύσης και στην αδυναμία αναπαραγωγής των ανθρώπινων κοινωνιών.

Η εξάντληση των φυσικών πόρων, ο περιορισμός της βιοποικιλότητας, η εντεινόμενη αστικοποίηση, η αποψίλωση των δασών, η συρρίκνωση του αστικού πράσινου, η ρύπανση των εδαφών, των νερών και του αέρα, με όλες τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες είναι ήδη πραγματικότητα.

Η οικολογική κρίση, που οφείλεται στο καπιταλιστικό πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης παροξύνθηκε τις τελευταίες δεκαετίες με τη νεοφιλελεύθερη κατάργηση οποιασδήποτε ρύθμισης όσον αφορά στην περιβαλλοντική προστασία και με την απόλυτη κυριαρχία της αγοράς.

Η ανάσχεση της οικολογικής κρίσης δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του ισχύοντος οικονομικού, κοινωνικού και παραγωγικού συστήματος. Απαιτούνται ριζικές αλλαγές σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.

Με πλήρη συνείδηση της οξύτητας του οικολογικού ζητήματος δραστηριοποιηθήκαμε μαζί με τα κινήματα, τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Εδώ και δύο χρόνια, οργανώνουμε ταυτόχρονα με τις άλλες χώρες του κόσμου, συλλαλητήριο στο Σύνταγμα στο πλαίσιο των διεθνών κινητοποιήσεων κατά τις ημέρες συνεδρίασης της Διακυβερνητικής για το Κλίμα του ΟΗΕ. Ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης είναι ο επικεφαλής της Ευρωομάδας της Αριστεράς κατά της κλιματικής αλλαγής  και έχει εκατοντάδες παρεμβάσεις σε οικολογικά θέματα. Όπως ξέρουμε, είναι ο πρώτος, μακράν των άλλων, ευρωβουλευτών σε ευρωκοινοβουλευτικό έργο.

Σε σχέση με την κλιματική αλλαγή, που αποτελεί το μείζον διακύβευμα της εποχής μας, υποστηρίζουμε τη ριζική ανατροπή του σημερινού ενεργειακού προτύπου που στηρίζεται στα ορυκτά καύσιμα και τασσόμαστε  υπέρ των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και την επιβολή ενός νέου Κιότο: στο πλαίσιο των κοινών αλλά διαφοροποιημένων ευθυνών οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου στις αναπτυγμένες χώρες, όπως η Ελλάδα, επιβάλλεται να μειωθούν μεταξύ 25-40% έως το 2020 -πολύ περισσότερο δηλαδή από το στόχο του 20% που έθεσε η ΕΕ – και 80-95% έως το 2050, με επίπεδο αναφοράς το 1990.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ΛΕΕΙ ΝΑΙ ΣΤΟΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ, ΟΧΙ ΣΤΟΝ «ΠΡΑΣΙΝΟ» ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟ

Απ’ αυτή τη στρατηγική προσέγγιση τοποθετούμαστε κριτικά απέναντι στην πολιτική της λεγόμενης «πράσινης οικονομίας» και του φερόμενου ως «πράσινου new deal», που προβάλλονται σήμερα από σημαντικό τμήμα του πολιτικού φάσματος –από τα πράσινα και σοσιαλδημοκρατικά έως τα δεξιά κόμματα. Η πολιτική αυτή προβάλλεται ως μία δυνατότητα υπέρβασης και της μείζονος οικονομικής κρίσης καθώς θεωρείται ότι θα δώσει διέξοδο στο κεφάλαιο, στηρίζοντας την κερδοφορία και τροφοδοτώντας μια νέα ανάπτυξη, χωρίς επί της ουσίας να αμφισβητεί τίποτε από τον χαρακτήρα της. Δηλαδή μας προτείνουν πάλι επιχειρηματικές λύσεις, με επέκταση της αγοράς στις πιο ζωτικές μας ανάγκες (π.χ. ποιότητα ατμόσφαιρας, διατροφής, νερού κ.λπ.) και μεγαλύτερη μετατροπή της φύσης σε εμπόρευμα ώστε να μπορεί να είναι διαχειρίσιμη από τις παγκόσμιες αγορές.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΤΟΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Καταθέτουμε μια συγκροτημένη και μακράς πνοής αντίληψη για την «οικονομία των αναγκών», της οποίας το ένα σκέλος αφορά ακριβώς την ανάγκη σεβασμού του περιβάλλοντος και την πολιτική μας πρόταση για ένα συνολικό «οικολογικό μετασχηματισμό» της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

Ο οικολογικός αυτός μετασχηματισμός αφορά τόσο στους παραδοσιακούς όσο και στους νέους κλάδους που έχουν ήδη αναδειχθεί ή μπορούν να αναπτύξουν δραστηριότητες. Η οικολογική διάσταση διαχέεται σε κάθε τομέα της παραγωγικής διαδικασίας, συγκροτώντας ένα οργανικό πλέγμα.

Η αντίληψή μας για την πράσινη προσέγγιση της οικονομίας αποκτά διαφορετικό νόημα από την «πράσινη» οικονομία της αγοράς καθώς αποτελεί το εργαλείο για τον ριζικό οικολογικό μετασχηματισμό του συνόλου των οικονομικών δεδομένων (παραγωγή, διανομή, κατανάλωση) και των παραγωγικών δραστηριοτήτων και κλάδων, με τη δημιουργία στο εσωτερικό τους νέων εξειδικεύσεων και θέσεων εργασίας με αντικείμενο την προστασία του περιβάλλοντος.

Η πράσινη αυτή προσέγγιση της οικονομίας ενισχύει την τοπική διάσταση, δίνει έμφαση στα τοπικά προϊόντα και εξειδικεύσεις και έτσι δημιουργεί συνθήκες ανάπτυξης στην περιφέρεια, που σήμερα δοκιμάζεται. Δίνει, επίσης, έμφαση στη θεσμική και δημοκρατική θωράκιση του περιβάλλοντος και την ουσιαστική αποκέντρωση και ενίσχυση της δημοκρατίας στις τοπικές κοινωνίες.

ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΜΙΑ ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΕ ΕΝΑ ΚΟΚΚΙΝΟ ΤΡΟΠΟ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ

Μας ενδιαφέρει η άμεσα κοινωνική διάσταση που αφορά στους όρους με τους οποίους παράγονται τα «πράσινα» προϊόντα, δηλαδή οι εργασιακές σχέσεις και τα δικαιώματα, το πλεόνασμα και η διανομή του. Προτείνουμε προϋποθέσεις που θα διασφαλίζουν τα δικαιώματα των εργαζομένων και την ποιότητα των θέσεων εργασίας, που θα ενσωματώνουν μηχανισμούς διάχυσης στην κοινωνία των θετικών αποτελεσμάτων της παραγωγής.

Σύμφωνα με τις παραπάνω αντιλήψεις ασκούμε κριτική στα άλλα κόμματα.

ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΔΙΚΟΜΜΑΤΙΣΜΟΥ

Οι κυρίαρχες αναπτυξιακές πολιτικές, που ακολούθησαν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ τα τελευταία χρόνια, εντάσσονται στη νεοφιλελεύθερη πολιτική που ιδιωτικοποιεί τα κέρδη από τη ληστρική εκμετάλλευση των πόρων και την υπερκατανάλωση των πλουσίων ενώ κοινωνικοποιεί τις περιβαλλοντικές ζημιές, το κόστος των οποίων επωμίζονται κυρίως τα λαϊκά στρώματα.

Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΗΣ Ν.Δ.

Η Ν.Δ. προχώρησε στην ιδιωτικοποίηση δημόσιων αγαθών και τομέων, παραδίδοντας εξ ολοκλήρου τις οικολογικές προτεραιότητες στην αγορά, στο κέρδος και στους ιδιώτες.

Οι σκανδαλωδώς προνομιακές ρυθμίσεις υπέρ του μεγάλου κατασκευαστικού και κτηματομεσιτικού κεφαλαίου απέδωσαν περισσότερα «μεγάλα έργα» σε βάρος του περιβάλλοντος, με σπατάλη των φυσικών πόρων και των δυνατοτήτων της τοπικής ανάπτυξης.

Η απουσία οποιουδήποτε ελέγχου της βιομηχανικής παραγωγής έχει οδηγήσει σε ρύπανση των νερών, του εδάφους και του αέρα με τεράστιους κινδύνους για τη δημόσια υγεία.

Η αδιαφορία για τη βιωσιμότητα του αγροτικού προτύπου ανάπτυξης και την αναπροσαρμογή σε βιολογικές κατευθύνσεις, έχει οδηγήσει σε κρίση τον αγροτικό τομέα.

Η Ν.Δ. δεν τηρεί ακόμα και τους στόχους του Κιότο, αντίθετα προωθεί ένα ρυπογόνο ενεργειακό πρότυπο με προτεραιότητα στα ορυκτά καύσιμα. Ενισχύει το Ι.Χ. αυτοκίνητο και δημιουργεί νέα, περιβαλλοντικά επιζήμια έργα για την απρόσκοπτη κίνησή του. Η πολιτική της Ν.Δ. χαρακτηρίζεται από ηθελημένη απραξία και εγκληματικές θεσμικές παρεμβάσεις όσον αφορά τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος (δάση – αναθεώρηση άρθρου 24, περιοχές Natura, ακτές, υδάτινοι πόροι).

Παραβιάζοντας κάθε έννοια νομιμότητας παραχωρεί δημόσιο πλούτο σε μεγαλοεπιχειρηματίες και την εκκλησία, η οποία εγκαλείται για πολλά σκάνδαλα όπως στο Βατοπέδι, τη Βοιωτία και τη Μονή Τοπλού.

Η χωροταξική πολιτική της Ν.Δ., ιδιαίτερα αυτή του Ειδικού Χωροταξικού για τον Τουρισμό, συνιστά μια νέα γενικευμένη επίθεση στο φυσικό περιβάλλον.

 

Η «ΠΡΑΣΙΝΗ» ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

Μπορούμε να αναφέρουμε πολλά για την περιβαλλοντοκτόνα πολιτική του «εκσυγχρονιστικού» ΠΑΣΟΚ: τα «μεγάλα έργα», ιδιαίτερα αυτά των Ολυμπιακών Αγώνων, την επιχείρηση αναθεώρησης του άρθρου 24, την ιδιωτικοποίηση δημόσιων αγαθών και οργανισμών, τη διάλυση των μηχανισμών ελέγχου και την εκχώρηση δημόσιου πλούτου σε ιδιώτες. Το ΠΑΣΟΚ ως κυβέρνηση διαμόρφωσε το εχθρικό προς το περιβάλλον θεσμικό πλαίσιο, το οποίο διατηρεί και επαυξάνει η Ν.Δ.

Παρά το ότι σήμερα επικαλείται την «πράσινη» ανάπτυξη όχι μόνο δεν αναζητεί τα αίτια που οδήγησαν στην περιβαλλοντική καταστροφή αλλά αναπαράγει την ίδια πολιτική σε μεγάλα και κρίσιμα θέματα. Όσον αφορά στην προστασία των δασών, το ΠΑΣΟΚ υπερασπίζεται το Ν.3208/03, τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ χαρακτηρίζει ως δασοκτόνο και ζητά την άμεση απόσυρσή του. Όσον αφορά στη διαχείριση των υδάτινων πόρων, το ΠΑΣΟΚ επιμένει στην επιλογή των μεγάλων τεχνικών έργων και φραγμάτων, όπως είναι η εκτροπή του Αχελώου. Σχετικά με τον ενεργειακό σχεδιασμό, το ΠΑΣΟΚ αποδέχεται ακόμα και τη χρήση λιθάνθρακα, σε ορισμένες περιπτώσεις, για την αντιμετώπιση των ενεργειακών αναγκών. Σχετικά με το αστικό περιβάλλον, το ΠΑΣΟΚ στην τοπική αυτοδιοίκηση προωθεί το real estate στους δημόσιους πράσινους χώρους των πόλεων, οδηγώντας στην τσιμεντοποίηση των τελευταίων αδόμητων εκτάσεων. Όσον αφορά στον τουρισμό, το ΠΑΣΟΚ προώθησε και υποστηρίζει τις επενδύσεις του μεγάλου κατασκευαστικού κεφαλαίου με τη μορφή των μεγάλων τουριστικών επενδύσεων (all inclusive)  και των γηπέδων γκολφ.

ΟΙ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ

Οι Οικολόγοι Πράσινοι αντλούν μέχρι στιγμής την πολιτική δημοσκοπική τους δύναμη τόσο από την ευαισθησία του κόσμου στα οικολογικά προβλήματα όσο και από την ένταξή τους στο Πράσινο Ευρωπαϊκό κόμμα. Η ισχνή, όμως, κοινωνική τους παρουσία στα μείζονα θέματα που διακυβεύονται καθημερινά και για τα οποία γίνονται μαζικοί αγώνες, αφοπλίζει τις θέσεις τους από το συγκρουσιακό τους περιεχόμενο και τις αποσυνδέει από τη μόνη δυνατότητα επιβολής τους που προκύπτει ακριβώς μέσα από αυτούς τους αγώνες. Εξάλλου, η ουδέτερη πολιτικά οπτική με την οποία χρωματίζουν την πολιτική οικολογία, χωρίς να κρατούν αποστάσεις ασφαλείας από τα κόμματα του δικομματισμού και χωρίς ουσιαστική κριτική στο καπιταλιστικό πρότυπο ανάπτυξης, τους επιτρέπει μεν να κινούνται σε ένα θολό πράσινο ορίζοντα αλλά τους απομακρύνει από μια ριζοσπαστική οικολογική πολιτική και καθιστά την οικολογία ουδέτερη και επομένως πολιτικά ακίνδυνη .

Το ΚΚΕ σε ένα σύνολο οικονομικών αιτημάτων, την ικανοποίηση των οποίων παραπέμπει στο απώτατο μέλλον που το ίδιο θα πάρει την εξουσία, συμπαραθέτει και αιτήματα για το περιβάλλον. Η οικονομίστικη, όμως, και βαθιά αντιδημοκρατική αντίληψη του ΚΚΕ δεν επιτρέπει να ασκηθεί μια συνολική κριτική στο πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης και να αναζητηθεί ένας διαφορετικός, αποκεντρωτικός και αντιιεραρχικός,  τρόπος οργάνωσης των κοινωνιών, στη βάση της συμβιωτικής σχέσης του ανθρώπου με τη φύση. Εξ’ άλλου, η παντελής έλλειψη συνεργασιών και η απουσία του από τις συγκρούσεις και τα μέτωπα καθιστούν το ΚΚΕ ακίνδυνο επικριτή της ισχύουσας τάξης πραγμάτων. 

Δεν μπορούμε ν’ αφήσουμε την Ευρώπη στα χέρια των δεξιών και σοσιαλφιλελεύθερων πολιτικών οικογενειών, που στο 77% των συντηρητικών αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισαν μαζί και που τώρα αναδιπλώνονται στο θέμα της ισχύουσας και ανεπαρκούς για το κλίμα συμφωνίας του Κιότο. Ούτε, όμως, και στα Πράσινα Κόμματα, στα οποία εντάσσονται και οι Έλληνες Οικολόγοι Πράσινοι, που μπορεί στην αρχή της συγκρότησής τους να συνέβαλαν στην ανάδειξη των οικολογικών προβλημάτων, έκτοτε, όμως, έγιναν τόσο ρεαλιστές ώστε να υπερασπίζονται τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και ν’ αποδέχονται την ελευθερία της αγοράς, που καταλύει το κοινωνικό κράτος και τα εργασιακά δικαιώματα και μετατρέπει τη φύση σε εμπόρευμα.

* Η Ελένη Πορτάλιου είναι καθηγήτρια στην Αρχιτεκτονική Σχολή και μέλος της επιτροπής Πόλεων και Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ